- Een CO2-heffing op het energieverbruik van consumenten zou een gemiddeld Nederlands huishouden 200 euro per jaar kosten, blijkt uit berekeningen van energiebedrijf Zonneplan.
- Dergelijke emissieheffingen bestaan in de EU alleen nog voor bedrijven
- Directe plannen voor een CO2-taks voor het energieverbruik van consumenten zijn er niet, want dat ligt politiek extreem gevoelig.
- Lees ook: Verklein je CO2-voetafdruk met deze 4 simpele aanpassingen aan je internetgedrag
EU-landen zoeken al langere tijd naar manieren om de klimaatdoelstellingen te behalen. Hiervoor kijken landen vooral naar maatregelen die bedrijven raken, zoals heffingen op de CO2-uitstoot. Maar hoe zou dit eruit zien, als je iets dergelijks voor het energieverbruik van consumenten zou invoeren?
De EU-landen doen mee aan handelssysteem voor emissiecertificaten van CO2. Bij het ETS-systeem zijn bijna tienduizend Europese bedrijven aangesloten, goed voor 45 procent van de CO2-uitstoot in de EU. Zij betalen voor het recht om broeikasgassen uit te stoten. Het aantal beschikbare rechten daalt ieder jaar en de prijs van deze rechten gaat elk jaar juist omhoog. In plaats van betalen voor de rechten kunnen bedrijven dus ook investeren in duurzame productiemethoden.
Een dergelijk systeem zou ook ingevoerd kunnen worden voor consumenten, maar dat ligt politiek uiterst gevoelig. Met zo’n emissieheffing zou een consument gestimuleerd kunnen worden op een meer duurzame manier energie te gebruiken, bijvoorbeeld door betere isolatie, een warmtepomp, zonnepanelen of een thuisaccu aan te leggen om geen hoge heffing te betalen.
Daarnaast zou een CO2-taks op energieverbuik voor bewustwording moeten zorgen. Onderzoeksbureau CE Delft becijferde in een rapport dat een CO2-afhankelijke energiebelasting ingevoerd zou kunnen worden ter vervanging van de huidige ‘vlakke’ energiebelasting en de ODE-heffing
Per kuub gas die je verbruikt, betaal je aan de energiebelasting en de milieubelasting ODE in 2022 bij elkaar 54 cent; en per kWh stroom liggen de tarieven van deze twee belastingen samen op 8 cent.
Bij een gemiddeld verbruik van 1.500 kuub gas per jaar betaal je ruim 800 euro aan energiebelasting en ODE op gas. En als je 3.500 kWh stroom per jaar verbruikt, draag je aan energiebelasting en ODE ruim 280 euro af op jaarbasis.
CO2-taks op gas: 200 euro per jaar voor gemiddeld Nederlands huishouden
Nederland kent geen directe koppeling van de energiebelasting aan de hoeveelheid CO2-uitstoot die met het energieverbruik gepaard gaat.
Maar hoe duur zou dat uitpakken voor de consument? Volgens energiebedrijf Zonneplan was een gemiddeld Nederlands huishouden in 2021 per saldo 200 euro kwijt geweest aan een CO2-taks op gas en stroom, als deze afgelopen jaar van kracht was geweest.
Hiervoor heeft Zonneplan een berekening gemaakt voor een huishouden met een gemiddeld verbruik (3500 kWh stroom en 1500 m3 gas) en een standaard verbruikspatroon. Dit kun je in principe koppelen aan de CO2-prijzen van het emissiesysteem van de Europese Unie om tot een fiscale heffing te komen.
Volgens Zonneplan is het invoeren van een CO2-gerelateerde heffing vooral lastig bij het stroomverbruik. Bij gas kan immers gekeken worden naar de vaste koolstofintensiteit van aardgas: die ligt op zo’n 1890 gram per kuub. Weet je het aantal verbruikte kuubs, dan weet je ook hoeveel CO2 een huishouden heeft uitgestoten.
Bij stroom wordt het ingewikkelder, omdat de koolstofintensiteit elk uur verschilt afhankelijk van de elektriciteitsmix op het moment van verbruik - veel wind- en zonnestroom of juist veel stroom uit gas- of kolencentrales.
Omdat de prijs van emissierechten in de EU de afgelopen jaren flink is gestegen, van gemiddeld 25 euro per ton in 2020 naar gemiddeld 55 euro in 2021, zou volgens Zonneplan de huidige energiebelasting op stroom en gas evenredig moeten dalen op het moment dat je die koppelt aan de CO2-intensiteit van het energieverbruik.
